ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని కృష్ణా జిల్లా పరిటాల గ్రామంలో వెలసిన శ్రీ పరిటాల ఆంజనేయ స్వామి దేవాలయం, భక్తులకు పుణ్యక్షేత్రంగా, దివ్యధామంగా విరాజిల్లుతోంది. ఎత్తైన విగ్రహం, మహిమాభరిత గాథలు, ఆధ్యాత్మిక వాతావరణంతో పేరుగాంచిన ఈ దేవాలయం గురించి తెలుసుకుందాం.
విశ్వ విఖ్యాత విగ్రహం:ఈ దేవాలయంలో కొలువైన ఆంజనేయ స్వామి విగ్రహం ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది. 135 అడుగుల ఎత్తుతో, ప్రపంచంలోనే రెండవ ఎత్తైన ఆంజనేయ విగ్రహంగా గుర్తింపు పొందింది. (ప్రస్తుతం మూడవ స్థానంలో ఉంది) భక్తులు దూరంగా నుండే హనుమంతుని దర్శించుకోవచ్చు. విగ్రహం యొక్క నిర్మాణ శైలి, శిల్పకళ అత్యద్భుతంగా ఉండి, భక్తులను ముగ్ధులను చేస్తుంది.
ఆలయ చరిత్ర:2003 సంవత్సరంలో స్వామిజీ నారాయణ దాసు గురువు ఆధ్వర్యంలో ఈ దేవాలయం నిర్మించబడింది. ఆంజనేయ స్వామిపై గల అపార భక్తితో, ఆయన కృపను అందరికీ అందించాలనే సంకల్పంతో ఈ ఆలయాన్ని ప్రారంభించారు.
ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలు:పరిటాల ఆంజనేయ స్వామి దేవాలయంలో రోజూ పూజలు, హోమాలు, అభిషేకాలు నిర్వహిస్తారు. ప్రతి శనివారం రాత్రి హనుమత్ చాళీసా పారాయణ జరుగుతుంది. ఆంజనేయ స్వామి జన్మదినమైన హనుమాన్ జయంతి, రామ నవమి వంటి పండుగలు వైభవంగా జరుపుకుంటారు.
ప్రత్యేకతలు:135 అడుగుల ఎత్తైన ఆంజనేయ విగ్రహం.మంత్రాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన ఆలయం.ఆధ్యాత్మిక శక్తి ఉట్టిపడే వాతావరణం.మనోహరమైన దృశ్యాలు, ప్రశాంతఎలా చేరుకోవాలి:విజయవాడ నుండి 30 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న పరిటాల గ్రామంలో ఈ దేవాలయం ఉంది. రోడ్డు, రైలు మార్గాల ద్వారా ఇక్కడికి చేరుకోవచ్చు.
ముగింపు:పరిటాల ఆంజనేయ స్వామి దేవాలయం, ఆధ్యాత్మికతతో పాటు, పర్యాటక ప్రదేశంగా కూడా పేరుగాంచింది. దేశ, విదేశాల నుండి భక్తులు వచ్చి స్వామి దర్శనం పొంది, కృప పొందుతున్నారు. మీరు కూడా ఒకసారి ఈ దేవాలయానికి వచ్చి, ఆంజనేయ స్వామి కృపను పొందండి:
2)యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి,తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని నల్గొండ జిల్లాలోని యాదగిరి గుట్టలో కొలువై ఉన్న హిందూ దేవుడు శ్రీ నరసింహస్వామి యొక్క అవతారం. యాదగిరి గుట్ట నవ నరసింహ క్షేత్రాలలో ఒకటి.
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారిని కొలిచే భక్తులు “స్వామి వారి” అని పిలుస్తారు. యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారిని కొలిచే భక్తులు “స్వామి వారి” అని పిలుస్తారు.
ప్రధాన దేవత:
మూల విగ్రహం యోగానంద నరసింహ స్వామి,
స్వామి వారి రూపం:
మూల విగ్రహం ఐదు అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. స్వామి వారి కుడిచేతిలో శంఖం, ఎడమ చేతిలో చక్రం ఉంటాయి. స్వామి వారి ఊడిలో లక్ష్మీదేవి కూర్చుని ఉంటుంది.
ఆలయం:
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం ఒక కొండపై ఉంది. ఆలయానికి చేరుకోవడానికి రెండు మార్గాలు ఉన్నాయి. ఒకటి కొండపైకి నడవడం, రెండవది కేబుల్ కార్ ద్వారా వెళ్లడం.
ఆలయ చరిత్ర:
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం చాలా పురాతనమైనది. ఈ ఆలయం 8వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది. ఈ ఆలయాన్ని కాకతీయ రాజులు, రెడ్డి రాజులు, విజయనగర రాజులు నిర్మించారు.
ఉత్సవాలు:
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం అనేక ఉత్సవాలు జరుగుతాయి. వాటిలో ముఖ్యమైనవి:
వైశాఖ మాసం: స్వామి వారి కళ్యాణోత్సవం
జ్యేష్ట మాసం: స్వామి వారి వసంతోత్సవం
శ్రావణ మాసం: స్వామి వారి ఆవణి ఉత్సవం
ఆశ్వయుజ మాసం: స్వామి వారి నవరాత్రి ఉత్సవం
కార్తీక మాసం: స్వామి వారి దీపావళి ఉత్సవం
ప్రత్యేకతలు:
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారిని కొలిస్తే సకల కష్టాలు తొలగిపోతాయని భక్తుల నమ్మకం.
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారిని కొలిస్తే సంతానం కలుగుతుందని భక్తుల నమ్మకం.
యాదాద్రి లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారిని కొలిస్తే విద్యా, ఉద్యోగ, వ్యాపారాభివృద్ధి కలుగుతుందని భక్తుల నమ్మకం.
3)మాణిక్ ప్రభు సంస్థానం,�మాణిక్యనగర్
మాణిక్ ప్రభు సంస్థానం కర్ణాటక రాష్ట్రంలోని బీదర్ జిల్లాలోని హుమ్నాబాద్ తాలూకాలోని మాణిక్యనగర్ అనే చిన్న గ్రామంలో ఉంది. ఈ సంస్థానం 12వ శతాబ్దానికి చెందినది మరియు మాణిక్ ప్రభు అనే గొప్ప యోధుడు మరియు పండితుడికి చెందినది. మాణిక్ ప్రభు చాళుక్య రాజు భోజ II కి సేనాధిపతిగా ఉన్నాడు మరియు అతని ధైర్యం మరియు శౌర్యం కోసం ప్రసిద్ధి చెందాడు.
మాణిక్ ప్రభు సంస్థానంలో అనేక ఆలయాలు మరియు రాజభవనాలు ఉన్నాయి. వీటిలో ముఖ్యమైనవి శ్రీ మాణిక్ ప్రభు ఆలయం, శ్రీ ఝార్ని నరసింహ ఆలయం మరియు మాణిక్ ప్రభు కోట. శ్రీ మాణిక్ ప్రభు ఆలయం మాణిక్ ప్రభుకు అంకితం చేయబడింది మరియు 12వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది. ఈ ఆలయం ద్రావిడ శైలిలో నిర్మించబడింది మరియు మాణిక్ ప్రభు మరియు అతని భార్య చంద్రవళి విగ్రహాలను కలిగి ఉంది. శ్రీ ఝార్ని నరసింహ ఆలయం 8వ శతాబ్దానికి చెందినది మరియు నరసింహ స్వామికి అంకితం చేయబడింది. ఈ ఆలయం కూడా ద్రావిడ శైలిలో నిర్మించబడింది మరియు నరసింహ స్వామి యొక్క భారీ విగ్రహాన్ని కలిగి ఉంది. మాణిక్ ప్రభు కోట 12వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది మరియు మాణిక్ ప్రభు నివాసంగా ఉంది. ఈ కోట ఇప్పుడు శిథిలావస్థలో ఉంది, కానీ దాని గొప్ప గతానికి సాక్ష్యంగా నిలుస్తోంది.
మాణిక్ ప్రభు సంస్థానం చారిత్రక మరియు మతపరంగా ముఖ్యమైన ప్రదేశం. ఇది అనేక అందమైన ఆలయాలు మరియు రాజభవనాలకు నిలయం మరియు మాణిక్ ప్రభు యొక్క ధైర్యం మరియు శౌర్యం యొక్క గుర్తు.
4)స్వామిసమర్ధ,అక్కలకోట
శ్రీ స్వామి సమర్థులు 19వ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ హిందూ మత గురువు. వారిని దత్తాత్రేయ అవతారంగా భావిస్తారు. వారి జీవితం మరియు బోధనలు మహారాష్ట్ర మరియు కర్ణాటక రాష్ట్రాల్లోని భక్తులను ప్రేరేపించాయి.
అక్కల్‌కోట్‌లోని శ్రీ స్వామి సమర్థ మందిరం
అక్కల్‌కోట్‌లోని స్వామి సమర్థ సమాధి మందిరం ఒక ముఖ్యమైన యాత్రా స్థలం. ఈ ఆలయం 1878లో స్వామి సమర్థులు మహాసమాధి పొందిన ప్రదేశంలో నిర్మించబడింది. ఆలయంలో స్వామి సమర్థుల విగ్రహం ప్రతిష్టించబడింది.
అక్కల్‌కోట్‌లోని శ్రీ వటవృక్ష స్వామి మహారాజ్ దేవస్థాన్
అక్కల్‌కోట్‌లోని శ్రీ వటవృక్ష స్వామి మహారాజ్ దేవస్థాన్ ఒక ప్రసిద్ధ ఆలయం. ఈ ఆలయం ఒక పురాతన వటవృక్షం చుట్టూ నిర్మించబడింది. స్వామి సమర్థులు ఈ వటవృక్షం కింద తపస్సు చేశారని నమ్ముతారు.
శ్రీ స్వామి సమర్థుల జీవితం మరియు బోధనలు
స్వామి సమర్థుల జన్మ, జీవితం గురించి పెద్దగా ఆధారాలు లేవు. 1856లో వారు అక్కల్‌కోట్‌కు చేరుకున్నారని, అక్కడ 22 సంవత్సరాలు నివసించారని తెలుస్తోంది. వారు తమ భక్తులకు సలహాలు, మార్గదర్శకత్వం ఇస్తూ, వారి కష్టాలను తొలగిస్తూ గడిపారు. 1878లో వారు మహాసమాధి పొందారు.స్వామి సమర్థుల బోధనలు సరళమైనవి, ఆచరణాత్మకమైనవి. వారు భక్తి, సత్యం, నిస్వార్థత యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెప్పారు. వారి బోధనలు ఈ రోజు కూడా భక్తులకు ప్రేరణనిస్తాయి.శ్రీ స్వామి సమర్థులు 19వ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ హిందూ మత గురువు. వారిని దత్తాత్రేయ అవతారంగా భావిస్తారు. వారి జీవితం మరియు బోధనలు మహారాష్ట్ర మరియు కర్ణాటక రాష్ట్రాల్లోని భక్తులను ప్రేరేపించాయి.
5)భవాని మందిరం, తుల్జాపూర్
శ్రీ తుల్జా భవాని మందిరం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని ఉస్మానాబాద్ జిల్లాలోని తుల్జాపూర్‌లో ఉన్న హిందూ దేవాలయం. ఇది దేవత భవానీకి (దుర్గా) అంకితం చేయబడింది మరియు 51 శక్తి పీఠాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.ఈ ఆలయం 12వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది మరియు భోసలే రాజవంశం యొక్క కుటుంబ దేవత. చత్రపతి శివాజీ మహారాజ్ తుల్జా భవానీని తన కులదేవతగా భావించి ఆమెను ఆరాధించేవాడు.ఈ ఆలయంలోని గర్భగుడిలో తుల్జా భవానీ విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం ఎనిమిది చేతులు కలిగి ఉంది మరియు సింహంపై కూర్చుని ఉంటుంది. ఆలయ సముదాయంలో అనేక ఇతర దేవతలకు అంకితమైన ఆలయాలు ఉన్నాయి, వీటిలో గణేష్, శివుడు మరియు హనుమాన్ ఉన్నారు.
తుల్జా భవానీ మందిరం ప్రసిద్ధ యాత్రా ప్రదేశం. ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది భక్తులు ఈ ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు. ఆలయంలో జరుపుకునే ప్రధాన పండుగలు నవరాత్రి మరియు చైత్ర గుడిపాడ్వా.ఆలయానికి చేరుకోవడం చాలా సులభం. తుల్జాపూర్‌కు రాష్ట్ర రవాణా సంస్థ బస్సులు మరియు ప్రైవేట్ టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. సమీప విమానాశ్రయం షోలాపూర్‌లో ఉంది, ఇది తుల్జాపూర్ నుండి 120 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
6) ధమాజీ మంగల్వేద మందిరం,�మహారాష్ట్ర
ధమాజీ మంగల్వేద దేవాలయం తెలుగు వారికి కూడా ఎంతో ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది. పురాతన కథలు, అద్భుత శిల్పకళ మరియు ఆధ్యాత్మిక శక్తితో నిండిన ఈ దేవాలయం గురించి తెలుసుకుందాం.
ఆలయ చరిత్ర:
ధమాజీ మంగల్వేద దేవాలయం సుమారు 8వ శతాబ్దానికి చెందినది. రాష్ట్రకూట రాజవంశానికి చెందిన రాజు, అతని భార్య దీపమాలి ఈ ఆలయాన్ని నిర్మించినట్లుగా చెబుతారు. ఈ ఆలయం శివుడికి అంకితం చేయబడింది, దీనిని ‘మంగల్వేదేశ్వర స్వామి’ గా పూజిస్తారు.
ఆలయ నిర్మాణ శైలి:
ఈ ఆలయం హేమడపంతి శైలిలో నిర్మించబడింది, ఇది దక్షిణ భారతదేశంలోని చాలా దేవాలయాలకు సుపరిచితమైన శైలి. ఎరుపు గ్రానైట్ రాతితో నిర్మించబడిన ఈ ఆలయం, అందమైన శిల్పకళతో అలంకరించబడి ఉంది. గోపురంపై, స్తంభాలపై మరియు గోడలపై దేవతలు, జంతువులు మరియు పురాణ కథల చిత్రాలు చెక్కి ఉన్నాయి.
ప్రధాన దైవం:
మంగల్వేదేశ్వర స్వామి (శివుడు) ఇక్కడ ప్రధాన దైవం. శివుని లింగ రూపంలో ఇక్కడ పూజిస్తారు. ఆలయంలో నంది విగ్రహం, పార్వతీదేవి విగ్రహం మరియు ఇతర దేవతల విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి.
విశేషాలు:
ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం మహాశివరాత్రి పండుగ ఘనంగా జరుపుకుంటారు.
దీపమాలికా జయంతి కూడా ఇక్కడ ప్రముఖ పండుగ.
సంతాన సుఖం, ఆరోగ్యం, వివాహం కలగడానికి భక్తులు ఈ ఆలయానికి వస్తుంటారు.
ఆలయ ప్రాంగణంలో ప్రశాంతమైన వాతావరణం ఉంటుంది, ఇది ధ్యానం మరియు ప్రార్థనలకు అనువైన ప్రదేశం.
ఎలా చేరుకోవాలి:
ధమాజీ మంగల్వేద దేవాలయం మహారాష్ట్రలోని సోలాపూర్ జిల్లాలో ఉంది. సమీప విమానాశ్రయం పూణే మరియు సమీప రైల్వే స్టేషన్ సోలాపూర్. ఈ రెండు ప్రదేశాల నుండి ట్యాక్సీలు లేదా ప్రైవేట్ వాహనాల ద్వారా ఆలయానికి చేరుకోవచ్చు.
ముగింపు:
ధమాజీ మంగల్వేద దేవాలయం అందమైన నిర్మాణ శైలి, పురాతన కథలు మరియు ఆధ్యాత్మిక శక్తి కలిగిన ప్రదేశం. మీరు మహారాష్ట్రకు వెళ్ళినప్పుడు, ఈ అద్భుతమైన దేవాలయాన్ని సందర్శించడం మంచిది.
7) విట్టల మందిరం,పండరిపురం
విట్టల మందిరం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలోని పండరిపురంలో ఉన్న ఒక ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం శ్రీకృష్ణుడి రూపమైన విఠోబా మరియు అతని దేవేరి రుక్మిణీదేవికి అంకితం చేయబడింది.
చరిత్ర:
ఈ దేవాలయం 7వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది.
12వ శతాబ్దంలో, భక్తుడు జ్ఞానేశ్వర్ ఈ దేవాలయంలో చాలా సమయం గడిపాడు.
13వ శతాబ్దంలో, భక్తుడు తుకారాం ఈ దేవాలయంలో చాలా సమయం గడిపాడు.
ప్రత్యేకతలు:
ఈ దేవాలయం దక్షిణ భారతదేశంలోని అతిపెద్ద హిందూ దేవాలయాలలో ఒకటి.
ఈ దేవాలయం ద్రావిడ శైలిలో నిర్మించబడింది.
ఈ దేవాలయంలో మూడు గర్భగుళ్ళు ఉన్నాయి:
విఠోబా
రుక్మిణీదేవి
ప్రద్యుమ్న
ఈ దేవాలయంలో చాలా శిల్పాలు ఉన్నాయి.
ఈ దేవాలయంలో చాలా ఉత్సవాలు జరుపుకుంటారు:
ఆషాఢి ఏకాదశి
కార్తీక పౌర్ణమి
గురు పౌర్ణమి
పర్యాటకం:
ఈ దేవాలయం ఒక ప్రసిద్ధ పర్యాటక కేంద్రం.
ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది భక్తులు ఈ దేవాలయాన్ని సందర్శిస్తారు.
దర్శన సమయాలు:
ఉదయం 5:30 నుండి మధ్యాహ్నం 12:30 వరకు
సాయంత్రం 3:00 నుండి రాత్రి 9:00 వరకు
ప్రయాణం:
పండరిపురం రోడ్డు, రైలు మరియు విమాన మార్గాల ద్వారా బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.
8) కైకవాడ మహారాజ్ దేవాలయం
కైకవాడ మహారాజ్ దేవాలయం మహారాష్ట్రలోని పంఢర్‌పూర్‌లో ఉంది. ఇది శ్రీ విఠ్ఠల్ మరియు రుక్మిణీ దేవతలకు అంకితం చేయబడిన హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయాన్ని 18వ శతాబ్దంలో కైకవాడ రాజులు నిర్మించారు.దేవాలయం నాలుగు ఎకరాల విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది మరియు ఇది గర్భగుడి, మండపం మరియు శిఖరం కలిగి ఉంది. గర్భగుడిలో శ్రీ విఠ్ఠల్ మరియు రుక్మిణీ విగ్రహాలు ఉన్నాయి. మండపం వివిధ దేవతలు మరియు ఋషుల విగ్రహాలతో అలంకరించబడింది. శిఖరం మూడు స్థాయిలలో ఉంది మరియు ఇది కలశంతో అగ్రస్థానంలో ఉంది.
దేవాలయం ఉదయం 7 గంటల నుండి సాయంత్రం 7 గంటల వరకు తెరిచి ఉంటుంది. ప్రవేశ రుసుము ₹20.
దేవాలయాన్ని సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం అక్టోబర్ నుండి మార్చి వరకు ఉంటుంది. ఈ సమయంలో వాతావరణం ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది మరియు తిరుగుతూ ఉండటానికి అనుకూలంగా ఉంటుంది.దేవాలయానికి చేరుకోవడం చాలా సులభం. పంఢర్‌పూర్‌కు రోడ్డు, రైలు మరియు విమాన మార్గాల ద్వారా బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.
పంఢర్‌పూర్‌లో ఉన్నప్పుడు, మీరు తప్పక సందర్శించవలసిన ఇతర ప్రదేశాలు:
విఠ్ఠల్-రుక్మిణీ మందిర్
పుండలీక్ మందిర్
చంద్రభాగా నది
సంత జ్ఞానేశ్వర్ మందిర్
సోపాన దేవాలయం
9)గజానన మహారాజ్, పండరిపురం
శ్రీ గజానన మహారాజ్ ఒక హిందూ దేవుడు, వినాయకుని రూపం. అతను భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని శేగావ్‌లోని శ్రీ గజానన మహారాజ్ మందిరానికి ప్రధాన దేవత.
పండరిపురం అనేది భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని సోలాపూర్ జిల్లాలోని ఒక పట్టణం. ఇది హిందూ దేవుడు విఠ్ఠల్‌కు ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం.గజానన మహారాజ్ మరియు పండరిపురం మధ్య బలమైన సంబంధం ఉంది. గజానన మహారాజ్ పండరిపురానికి తరచుగా వెళ్లి విఠ్ఠలేని దర్శించుకునేవారు. పండరిపురంలోనే గజానన మహారాజ్‌కు ముక్తి లభించిందని కూడా నమ్ముతారు.గజానన మహారాజ్‌ను సాధారణంగా పొట్టిగా, గుండ్రంగా, పెద్ద కడుపుతో చిత్రీకరిస్తారు. అతనికి ఏనుగు తల, నాలుగు చేతులు ఉన్నాయి. అతని కుడి ఎగువ చేతిలో పద్మం, కుడి దిగువ చేతిలో అక్షమాల, ఎడమ ఎగువ చేతిలో గద, ఎడమ దిగువ చేతిలో మోదకం ఉంటాయి.గజానన మహారాజ్‌ను జ్ఞానం, సంపద మరియు విజయానికి దేవుడిగా కొలుస్తారు. అతను తన భక్తులను అన్ని కష్టాల నుండి రక్షించే దయగల దేవుడిగా కూడా పరిగణించబడతాడు.గజానన మహారాజ్‌కు మహారాష్ట్రలో మరియు భారతదేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలలో చాలా మంది భక్తులు ఉన్నారు. అతని అత్యంత ప్రసిద్ధ మందిరాలు శేగావ్, పండరిపురం మరియు ముంబైలో ఉన్నాయి.
గజానన మహారాజ్ యొక్క కొన్ని ప్రసిద్ధ ఆరతులు:
జై గజానన
శ్రీ గజానన మహారాజ్ ఆరతి
గజానన విఠ్ఠల్
గజానన మహారాజ్ గురించి కొన్ని ప్రసిద్ధ కథలు:
గజానన మహారాజ్ పుట్టుక
గజానన మహారాజ్ మరియు పండరిపురం
గజానన మహారాజ్ మరియు అతని భక్తులు
10)శని మందిరం, సింగనాపూర్
శని మందిరం, సింగనాపూర్, భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని అహ్మద్‌నగర్ జిల్లాలోని సింగనాపూర్ అనే చిన్న గ్రామంలో ఉన్న శని దేవునికి అంకితం చేయబడిన హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం శని దేవునికి అత్యంత ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటి మరియు ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు సందర్శిస్తారు.దేవాలయంలోని ప్రధాన విగ్రహం స్వయంభు లింగం, ఇది శివుని స్వీయ-వెలుగులో ఉద్భవించినట్లు చెబుతారు. లింగం నల్లటి రంగులో ఉంటుంది మరియు ఇది శని దేవుని శక్తిని సూచిస్తుందని నమ్ముతారు.దేవాలయం చాలా పురాతనమైనదిగా నమ్ముతారు మరియు దీనిని 7వ శతాబ్దంలో నిర్మించినట్లు చెబుతారు. ఈ దేవాలయాన్ని పలువురు రాజులు మరియు రాజవంశాలు పునరుద్ధరించారు మరియు విస్తరించారు.శని మందిరం చాలా శక్తివంతమైన ఆలయం అని నమ్ముతారు మరియు శని దేవుని ఆశీర్వాదం పొందడానికి భక్తులు ఇక్కడకు వస్తారు. శని దేవుడు న్యాయం మరియు కర్మ దేవుడు అని నమ్ముతారు, మరియు అతను ప్రజలకు వారి క్రియలకు తగిన ఫలితాలను ఇస్తాడని నమ్ముతారు.దేవాలయానికి సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం అక్టోబర్ నుండి మార్చి వరకు ఉండే శీతాకాలంలో. ఈ సమయంలో వాతావరణం ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది మరియు దేవాలయాన్ని సందర్శించడానికి మరియు చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలను అన్వేషించడానికి ఇది ఉత్తమ సమయం.దేవాలయాన్ని సందర్శించేటప్పుడు, భక్తులు సాంప్రదాయ దుస్తులు ధరించాలి. పురుషులు ధోతీ మరియు కుర్తా ధరించాలి, మహిళలు చీర ధరించాలి. దేవాలయంలోకి ప్రవేశించే ముందు భక్తులు తమ పాదరక్షలను తీయాలి.దేవాలయంలో పలు ఆచారాలు మరియు సంప్రదాయాలు పాటించబడతాయి. భక్తులు సాధారణంగా దేవునికి నూనె, పాలు మరియు పువ్వులను సమర్పిస్తారు. వారు దేవాలయం చుట్టూ ప్రదక్షిణలు కూడా చేస్తారు.శని మందిరం చాలా ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం మరియు ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు సందర్శిస్తారు. మీరు మహారాష్ట్రలో ఉన్నట్లయితే, ఈ దేవాలయాన్ని సందర్శించడం ఖచ్చితంగా విలువైనదే.
11)దత్తాత్రేయ మందిర్ దేవగఢ్ మహారాష్ట్ర
దత్తాత్రేయ మందిర్ దేవగఢ్ మహారాష్ట్రలోని నాందేడ్ జిల్లాలోని దేవగఢ్ పట్టణంలో ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం హిందూ దేవుడు దత్తాత్రేయుడికి అంకితం చేయబడింది. ఈ దేవాలయం భారతదేశంలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ దత్తాత్రేయ దేవాలయాలలో ఒకటి.ఈ దేవాలయం 14వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది. ఇది శివుడు మరియు పార్వతికి అంకితమైన రెండు ఇతర దేవాలయాలతో కూడిన ఒక సముదాయంలో ఉంది. దత్తాత్రేయ దేవాలయం యొక్క గర్భగుడిలో దత్తాత్రేయుడి విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం నాలుగు ముఖాలు మరియు ఆరు చేతులతో ఉంది. నాలుగు ముఖాలు బ్రహ్మ, విష్ణు, శివుడు మరియు చంద్రునిని సూచిస్తాయి. ఆరు చేతులు జ్ఞానం, శక్తి, సాంప్రదాయం, ధ్యానం, ధైర్యం మరియు ఉదారతన సూచిస్తాయి.దేవాలయం ప్రతిరోజూ తెల్లవారుజాము 6 నుండి మధ్యాహ్నం 12 వరకు మరియు మధ్యాహ్నం 3 నుండి సాయంత్రం 6 వరకు తెరిచి ఉంటుంది. ఆర్తి సమయాలు ఉదయం 7:30, మధ్యాహ్నం 12:00 మరియు సాయంత్రం 6:00.దేవగఢ్‌కి చేరుకోవడానికి ఉత్తమ మార్గం రోడ్డు మార్గం. నాందేడ్ నుండి దేవగఢ్‌కు బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. దేవగఢ్‌కు సమీప విమానాశ్రయం నాందేడ్‌లో ఉంది, ఇది దేవగఢ్ నుండి 120 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
దేవగఢ్‌లో ఉండటానికి అనేక హోటళ్లు మరియు ధర్మశాలలు ఉన్నాయి.
దత్తాత్రేయ మందిర్‌ను సందర్శించడానికి కొన్ని చిట్కాలు:
దేవాలయానికి సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం ఉదయం లేదా సాయంత్రం, ఎందుకంటే మధ్యాహ్నం చాలా వేడిగా ఉంటుంది.
దేవాలయంలోకి ప్రవేశించే ముందు మీ పాదరక్షలు తీయండి.
దేవాలయంలో ఫోటోగ్రఫీ అనుమతించబడదు.
దేవాలయానికి సందర్శించేటప్పుడు పూజకు అవసరమైన పదార్థాలను తీసుకెళ్లండి.
దేవాలయంలోని పూజారులకు మరియు ఇతర సందర్శకులకు గౌరవంగా ఉండండి.
12)శ్రీ భద్రమారుతి, కూల్తాబాద్�
శ్రీ భద్రమారుతి ఆలయం మహారాష్ట్రలోని ఖుల్తాబాద్ (కూల్తాబాద్) లో ఉన్న ఒక ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయం శ్రీ హనుమాన్ కి అంకితం చేయబడింది.
విశేషాలు: ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం మహారాష్ట్రలోని దౌలతాబాద్ సమీపంలో ఉన్న ఘుష్మేశ్వర్‌లో ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం. ఇది పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి, ఇక్కడ శివుడు స్వయంభువుగా (స్వయం-వ్యక్తం చేసిన) లింగంగా పూజించబడ్డాడు. ఈ ఆలయం దౌలతాబాద్ కోటకు సమీపంలో, భీమా నది ఒడ్డున ఉంది. ఈ ఆలయంలో హనుమంతుడు నిద్రాణ స్థితిలో కనిపిస్తాడు. భారతదేశంలో హనుమంతుడు నిద్రాణ స్థితిలో కనిపించే మూడు ప్రదేశాలలో ఇది ఒకటి. మిగిలిన రెండు ప్రదేశాలు ప్రయాగరాజ్ లోని సంగం ఒడ్డున ఉన్న ఆలయం మరియు మధ్యప్రదేశ్ లోని జామ్ సవాలి లో ఉన్న ఆలయం.
ఈ ఆలయం చాలా పురాతనమైనది. 17వ శతాబ్దంలో ఈ ఆలయం పునరుద్ధరించబడింది.ఈ ఆలయం చాలా శక్తివంతమైనదిగా భావించబడుతుంది. భక్తులు తమ కోరికలు తీరాలని హనుమంతుడిని ప్రార్థిస్తారు.
ప్రధాన పండుగలు:
హనుమాన్ జయంతి
రామ నవమి
ఎలా చేరుకోవాలి:
ఖుల్తాబాద్ లోని ఈ ఆలయం ఔరంగాబాద్ నుండి 25 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
ఔరంగాబాద్ నుండి ఖుల్తాబాద్ కి బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
దర్శన సమయం:
ఉదయం 6:00 గంటల నుండి మధ్యాహ్నం 12:00 గంటల వరకు
సాయంత్రం 3:00 గంటల నుండి రాత్రి 9:00 గంటల వరకు
సంప్రదింపు సమాచారం:
ఫోన్ నంబర్: +91 240 233 2252
13)ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం
ఘృష్ణేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం మహారాష్ట్రలోని దౌలతాబాద్ సమీపంలో ఉన్న ఘుష్మేశ్వర్‌లో ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం. ఇది పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి, ఇక్కడ శివుడు స్వయంభువుగా (స్వయం-వ్యక్తం చేసిన) లింగంగా పూజించబడ్డాడు. ఈ ఆలయం దౌలతాబాద్ కోటకు సమీపంలో, భీమా నది ఒడ్డున ఉంది.
ఆలయం 5వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది. కానీ 18వ శతాబ్దంలో పునర్నిర్మించబడింది. ఆలయం శిఖరం నాగర శైలిలో ఉంది, మూడు అంతస్తులు ఉన్నాయి. గర్భగుడిలో శివుని లింగం ఉంది. లింగం చుట్టూ గణేష్, పార్వతి, కార్తికేయ మరియు నంది విగ్రహాలు ఉన్నాయి.
ఆలయం ఉదయం 5:30 నుండి మధ్యాహ్నం 12:30 వరకు మరియు సాయంత్రం 4:00 నుండి రాత్రి 9:00 వరకు తెరిచి ఉంటుంది.
ఆలయానికి చేరుకోవడానికి సమీప విమానాశ్రయం ఔరంగాబాద్‌లో ఉంది, ఇది ఆలయం నుండి 29 కి.మీ దూరంలో ఉంది. ఆలయానికి ఔరంగాబాద్ మరియు దౌలతాబాద్ నుండి బస్సులు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి.
14)శ్రీ ఏకనాథ్ మహారాజ్
శ్రీ ఏకనాథ్ మహారాజ్ ఆలయం పాల్ఘర్ జిల్లాలోని వడాలి గ్రామంలో ఉంది, ఇది మహారాష్ట్ర, భారతదేశంలో ఉంది. ఈ ఆలయం 17వ శతాబ్దంలో హిందూ మత గురువు శ్రీ ఏకనాథ్ మహారాజ్‌కు అంకితం చేయబడింది. ఈ ఆలయం 17వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది మరియు శివుడికి అంకితం చేయబడింది.
ఆలయం యొక్క గర్భగుడిలో శ్రీ ఏకనాథ్ మహారాజ్ విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం రాతితో తయారు చేయబడింది మరియు శ్రీ ఏకనాథ్ మహారాజ్‌ను కూర్చున్న భంగిమలో చిత్రీకరిస్తుంది. ఆలయంలో శ్రీ దత్తాత్రేయ, శ్రీ విఠ్ఠల్-రుక్మిణి మరియు శ్రీ హనుమాన్ యొక్క విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి.
ఆలయం ప్రతిరోజూ తెల్లవారుఝాము 5:30 నుండి మధ్యాహ్నం 12:00 వరకు మరియు సాయంత్రం 4:00 నుండి రాత్రి 9:00 వరకు తెరిచి ఉంటుంది.
ఆలయానికి చేరుకోవడం చాలా సులభం. వడాలి ముంబై-పుణె రహదారిపై ఉంది మరియు రాష్ట్ర రవాణా సంస్థ (ఎస్‌టి) బస్సులు మరియు ప్రైవేట్ టాక్సీలు ద్వారా బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.
వాడాలిని సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం అక్టోబర్ మరియు మార్చి మధ్య. ఈ నెలల్లో వాతావరణం ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది మరియు పర్యాటకానికి అనుకూలంగా ఉంటుంది.
15)ఎల్లోరా గుహలలో
ఎల్లోరా గుహలు భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని ఔరంగాబాద్‌కు సమీపంలో ఉన్న ఒక పురాతన గుహాలయ సముదాయం. 34 గుహలతో కూడిన ఈ సముదాయం 5వ శతాబ్దం నుండి 10వ శతాబ్దం వరకు హిందూ, బౌద్ధ మరియు జైన మతాలకు చెందిన సన్యాసులు సృష్టించారు. గుహలు చరణధారీ కొండల వైపులా తవ్వబడ్డాయి, ఇవి భారతీయ రాతి శిల్పకళకు అద్భుతమైన ఉదాహరణలు.
ఎల్లోరా గుహలలో అత్యంత ప్రసిద్ధమైనది కైలాశనాథ ఆలయం, ఇది 16వ గుహ. ఈ ఆలయం రాతి కొండ నుండి చెక్కబడింది మరియు శివునికి అంకితం చేయబడింది. ఇది దాని క్లిష్టమైన శిల్పకళకు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇందులో దేవతలు, డెమోన్లు మరియు పౌరాణిక జీవుల చిత్రాలు ఉన్నాయి.
ఇతర గుహలలో బౌద్ధ చైత్యాలు ఉన్నాయి, ఇవి ప్రార్థనా మందిరాలు మరియు విహారాలు, ఇవి బౌద్ధ సన్యాసుల నివాసాలు. జైన గుహలలో తీర్థంకరుల చిత్రాలు ఉన్నాయి, వారు జైన మతంలో గొప్ప ఉపాధ్యాయులు.
ఎల్లోరా గుహలు భారతదేశంలోని అత్యంత ముఖ్యమైన పురాతన ప్రదేశాలలో ఒకటి. అవి యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశం మరియు ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తాయి.
16) �
షిర్డీ అనేది భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని అహ్మద్‌నగర్ జిల్లాలో ఉన్న ఒక పట్టణం మరియు మునిసిపల్ కౌన్సిల్. ఇది 19వ శతాబ్దపు భారతీయ ఆధ్యాత్మిక గురువు శ్రీ సాయిబాబా నివాస స్థలం మరియు సమాధి స్థలం కావడంతో ప్రసిద్ధి చెందింది. షిర్డీ ఇప్పుడు ఒక ప్రధాన తీర్థయాత్ర కేంద్రం. , భారతదేశం మరియు విదేశాల నుండి ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది భక్తులు సందర్శిస్తారు. షిర్డీలోని ప్రధాన ఆకర్షణ సాయిబాబా సమాధి మందిరం. ఈ మందిరం 1922లో నిర్మించబడింది మరియు సాయిబాబా సమాధి ఇక్కడ ఉంది. . మందిరం చాలా అందంగా ఉంది మరియు శిల్పం మరియు చిత్రలేఖనాలతో అలంకరించబడింది.
షిర్డీలోని ఇతర ముఖ్యమైన ఆకర్షణలలో ద్వారకామాయి, చావడి, లెండి బాగ్, గురుస్థాన్ మరియు మసీదు ఉన్నాయి. ద్వారకామాయి అనేది సాయిబాబా చాలా సంవత్సరాలు నివసించిన మసీదు. చావడి అనేది సాయిబాబా తరచుగా కూర్చుని తన భక్తులతో మాట్లాడే ఒక బహిరంగ ప్రదేశం. లెండి బాగ్ అనేది ఒక తోట, ఇక్కడ సాయిబాబా తరచుగా తిరుగుతూ ఉండేవారు. గురుస్థాన్ అనేది సాయిబాబా గురువు అయిన శ్రీ గురునాథ్‌కు అంకితమైన ఒక ప్రదేశం. మసీదు సాయిబాబా నిర్మించినది మరియు అన్ని మతాల ప్రజలకు ప్రార్థించడానికి తెరిచి ఉంది.
షిర్డీకి చేరుకోవడం చాలా సులభం. ముంబై, పుణె మరియు నాసిక్‌లతో సహా ప్రధాన నగరాల నుండి షిర్డీకి రైలు మరియు బస్సు సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. షిర్డీలో వివిధ రకాల వసతి సౌకర్యాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి, బడ్జెట్ హోటళ్ల నుండి లగ్జరీ హోటళ్ల వరకు.
17)పంచవటి
పంచవటి అనేది మహారాష్ట్రలోని నాసిక్‌లోని ఒక ప్రాంతం. ఇది హిందూ మతంలో పవిత్రమైన ప్రదేశం, ఎందుకంటే ఇక్కడే శ్రీరాముడు, సీత మరియు లక్ష్మణులు తమ వనవాసంలో కొంత భాగాన్ని గడిపారు. పంచవటి అనే పేరు “ఐదు వటవృక్షాలు” అని అర్థం, మరియు ఈ ప్రాంతం ఐదు పెద్ద వటవృక్షాలకు నిలయం అని చెబుతారు.
పంచవటిలోని ప్రధాన ఆకర్షణలు:
కాలారామ్ మందిర్: ఈ ఆలయం శ్రీరామునికి అంకితం చేయబడింది మరియు ఇది పంచవటిలోని అత్యంత పురాతనమైన ఆలయాలలో ఒకటి.
సీతా గుఫా: ఇది ఒక గుహ, ఇక్కడ సీత మరియు లక్ష్మణులు వనవాసంలో నివసించినట్లు చెబుతారు.
లక్ష్మణ్ ఝులా: ఇది ఒక వంతెన, ఇక్కడ లక్ష్మణుడు రావణుడి సోదరి శూర్పణఖ ముక్కు మరియు చెవులు కోసినట్లు చెబుతారు.
రాం కుండ్: ఇది ఒక చెరువు, ఇక్కడ శ్రీరాముడు స్నానం చేసినట్లు చెబుతారు.
గోదావరి నది: పంచవటి గుండా ప్రవహించే ఈ నది హిందువులకు పవిత్రమైనది.
పంచవటి ఒక ప్రసిద్ధ పర్యాటక ప్రదేశం మరియు ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు మరియు పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.
18)త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం, నాసిక్�
త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగం మహారాష్ట్రలోని నాసిక్ జిల్లాలో ఉన్న పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి. ఈ దేవాలయం గోదావరి నదికి ఒడ్డున, బ్రహ్మగిరి పర్వతాలపై ఉంది.
త్రయంబకేశ్వర్ అనే పేరు ‘త్రి’ (మూడు), ‘అంబ’ (తల్లులు), ‘ఈశ్వర్’ (ప్రభువు) అనే పదాల నుండి వచ్చింది. ఈ పేరు ఈ ప్రాంతానికి సంబంధించిన మూడు దేవతలను సూచిస్తుంది:
బ్రహ్మ
విష్ణు
శివుడు
దేవాలయం:
ఈ దేవాలయం హేమాడ్పంటి శైలిలో నిర్మించబడింది.
ఈ దేవాలయంలోని శివలింగం స్వయంభూలింగంగా భావిస్తారు.
గర్భగుడిలో శివుడు త్రిముఖ లింగంగా కొలువై ఉన్నాడు.
ఈ దేవాలయంలో గోదావరి నదికి మూలం ‘గోముఖి’ ఒక ప్రధాన ఆకర్షణ.
ప్రాముఖ్యత:
త్రయంబకేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి కావడంతో ఈ దేవాలయానికి చాలా ప్రాముఖ్యత ఉంది.
గోదావరి నది జన్మస్థానం కావడంతో ఈ ప్రాంతం పవిత్రంగా భావిస్తారు.
ఈ దేవాలయంలో పూజలు చేయడం వల్ల పాపాలు నశిస్తాయని, మోక్షం లభిస్తుందని భక్తులు నమ్ముతారు.
త్రయంబకేశ్వర్‌కు ఎలా చేరుకోవాలి:
నాసిక్ నుండి త్రయంబకేశ్వర్‌కు బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
దగ్గరి రైల్వే స్టేషన్ నాసిక్ రోడ్డు (34 కి.మీ).
దగ్గరి విమానాశ్రయం ఛత్రపతి శివాజీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, ముంబై (220 కి.మీ).
దేవాలయానికి ప్రవేశించే ముందు మీ పాదరక్షలు తీసివేయండి.
దేవాలయంలో ఫోటోగ్రఫీ అనుమతించబడదు.
మహిళలు శరీరాన్ని కప్పి ఉంచే దుస్తులు ధరించాలి.
19)బీమశంకర్
బీమశంకర్ అనేది పుణె జిల్లాలోని ఖండాలా తాలూకాలో ఉన్న ఒక జ్యోతిర్లింగం. ఇది ఘోడ నది ఒడ్డున సహ్యాద్రి పర్వతాలలో ఉంది. పుణె నుండి 120 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. హైదరాబాద్ నుండి 220 కి.మీ.
బీమశంకర్ దేవాలయం 12 జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి, ఇక్కడ శివుడు స్వయంభువుగా కొలువబడుతున్నాడు. ఆలయం చాలా పురాతనమైనది మరియు దీనిని 8వ శతాబ్దంలో పుణె రాజులు నిర్మించినట్లు నమ్ముతారు. ఆలయం చాలా అందంగా ఉంది మరియు ద్రావిడ శైలిలో నిర్మించబడింది.
బీమశంకర్ అడవి చాలా దట్టంగా ఉంది మరియు వివిధ రకాల మొక్కలు మరియు జంతువులకు నిలయం. అడవిలో అనేక జలపాతాలు మరియు నదులు కూడా ఉన్నాయి.
బీమశంకర్ ఒక ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం మరియు ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు ఈ ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు.
20)శ్రీ సంత తుకారం మహారాజ్ పాదుక మందిర్
శ్రీ సంత తుకారం మహారాజ్ పాదుక మందిరం పూణేలోని డెక్కన్ జిల్లాలోని ఒక హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం 17వ శతాబ్దానికి చెందిన మహారాష్ట్ర సంత కవి తుకారాంకు అంకితం చేయబడింది. ఈ దేవాలయంలో తుకారాం యొక్క పాదముద్రలు ఉన్నాయి.
**శ్రీ సంత తుకారం మందిర్. **
శ్రీ సంత తుకారం మహారాజ్ మందిరం పూణేలోని డెక్కన్ జిల్లాలోని ఒక హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం 17వ శతాబ్దానికి చెందిన మహారాష్ట్ర సంత కవి తుకారాంకు అంకితం చేయబడింది. ఈ దేవాలయంలో తుకారాం విగ్రహం ఉంది.
శ్రీ సంత తుకారం మందిర్
శ్రీ సంత తుకారం మందిర్ పూణేలోని డెక్కన్ జిల్లాలోని ఒక హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం 17వ శతాబ్దానికి చెందిన మహారాష్ట్ర సంత కవి తుకారాంకు అంకితం చేయబడింది. ఈ దేవాలయంలో తుకారాం యొక్క పాదముద్రలు మరియు విగ్రహం ఉన్నాయి.
21) శ్రీ సంత తుకారాం మహారాజ్ మందిర్, దేహు, పూణే� �
దేహూ లోని శ్రీ సంత తుకారాం మహారాజ్ మందిర్ ఒక ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయం, ఇది మహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలోని పూణే జిల్లాలోని దేహూ అనే పట్టణంలో ఉంది. ఈ దేవాలయం 17వ శతాబ్దానికి చెందిన మహారాష్ట్రీయ సంత, కవి, తత్వవేత్త అయిన శ్రీ సంత తుకారాం మహారాజ్‌కు అంకితం చేయబడింది.
దేవాలయ నిర్మాణం
ఈ దేవాలయం 1723 లో శ్రీ తుకారాం కుమారుడు నారాయణబాబా నిర్మించారు. ఈ దేవాలయం చాలా అందంగా ఉంటుంది. దేవాలయం యొక్క గర్భగుడిలో శ్రీ తుకారాం యొక్క పాలరాతి విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం చాలా అందంగా ఉంటుంది. శ్రీ తుకారాం పాదపాదుకలు కూడా దేవాలయంలో ఉన్నాయి.
ప్రత్యేకతలు
ఈ దేవాలయం చాలా పవిత్రమైనదిగా భావించబడుతుంది.
ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది భక్తులు ఈ దేవాలయాన్ని సందర్శిస్తారు.
ఆషాఢ మాసంలో జరిగే వారి వార్షిక ఉత్సవం చాలా ప్రసిద్ధి చెందింది.
ఈ ఉత్సవ సమయంలో, భక్తులు శ్రీ తుకారాం యొక్క పాదుకల ఊరేగింపులో పాల్గొంటారు.
దేవాలయంలో అనేక మతపరమైన కార్యక్రమాలు కూడా నిర్వహిస్తారు.
దేవాలయ సందర్శన సమయం
ఈ దేవాలయం ఉదయం 5 గంటల నుండి మధ్యాహ్నం 12 గంటల వరకు మరియు సాయంత్రం 4 గంటల నుండి రాత్రి 9 గంటల వరకు తెరిచి ఉంటుంది.
దేవాలయం ఎలా చేరుకోవాలి
దేహూ పూణే నుండి 30 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. పూణే నుండి దేహూ కి బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
22)శ్రీ జ్ఞానేశ్వర్ మహారాజ్
శ్రీ జ్ఞానేశ్వర్ మహారాజ్ ఆలయం అనేది మహారాష్ట్రలోని పూణేలోని అళ్ళందిలో ఉన్న హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయం 13వ శతాబ్దానికి చెందిన మరాఠీ సంతకవి, తత్వవేత్త, సామాజిక సంస్కర్త అయిన శ్రీ జ్ఞానేశ్వర్ మహారాజ్‌కు అంకితం చేయబడింది.
ఆలయం పుణే-సోలాపూర్ రహదారిపై, పూణే నగరానికి సుమారు 20 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. 18వ శతాబ్దంలో పేష్వాలు బాలాజీ బాజీరావు నిర్మించారు. ఆలయం శిఖరం (శిఖరం) తో కూడిన రాతి నిర్మాణం. గర్భాలయంలో శ్రీ జ్ఞానేశ్వర్ మహారాజ్, అతని సోదరీమణులు ముక్తాబాయి మరియు సోపానదేవ్‌ల విగ్రహాలు ఉన్నాయి.
ఆలయం చుట్టూ అనేక మందిరాలు ఉన్నాయి, వీటిలో శ్రీ ధత్తాత్రేయ, శ్రీ విఠ్ఠల్-రుక్మిణి, శ్రీ హనుమాన్ మందిరాలు ఉన్నాయి. ఆలయం ప్రాంగణంలో ఒక పెద్ద తీర్థం (తటాకం) కూడా ఉంది.
జ్ఞానేశ్వర్ మహారాజ్ ఆలయం ఒక ప్రసిద్ధ యాత్రా స్థలం. ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు. ఆలయంలో జరుపుకునే ప్రధాన పండుగలు గురు పౌర్ణమి, ఆషాఢి ఏకాదశి మరియు కార్తీక పౌర్ణమి.
ఆలయ సమయాలు:
ఉదయం 6:00 గంటల నుండి మధ్యాహ్నం 12:00 గంటల వరకు సాయంత్రం 4:00 గంటల నుండి రాత్రి 9:00 గంటల వరకు
ఎలా చేరుకోవాలి:
రోడ్డు మార్గం ద్వారా: పూణే నుండి అళ్ళందికి బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
రైలు మార్గం ద్వారా: సమీప రైల్వే స్టేషన్ పూణే జంక్షన్, ఇది ఆలయం నుండి సుమారు 20 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
విమాన మార్గం ద్వారా: సమీప విమానాశ్రయం పూణే అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, ఇది ఆలయం నుండి సుమారు 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
శంకర మహారాజ్ సమాధి మఠ్ అనేది 18వ శతాబ్దానికి చెందిన పవిత్ర పురుషుడు శంకర మహారాజ్‌కు అంకితమైన హిందూ దేవాలయం. ఈ దేవాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని పూణేలో ఉంది. ఈ దేవాలయంలో శంకర మహారాజ్ యొక్క వ్యక్తిగత వస్తువులు, పాలరాయి విగ్రహం మరియు పూల నివాళులు ఉన్నాయి.
దేవాలయం ప్రతిరోజూ ఉదయం 6:00 గంటల నుండి మధ్యాహ్నం 12:00 గంటల వరకు మరియు సాయంత్రం 4:00 గంటల నుండి రాత్రి 9:00 గంటల వరకు తెరిచి ఉంటుంది. ప్రవేశం ఉచితం.
23)శంకర మహారాజ్ ఆలయం
శంకర మహారాజ్ ఆలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని పూణేలోని ఒక హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయం 18వ శతాబ్దానికి చెందిన హిందూ సన్యాసి శంకర మహారాజ్‌కు అంకితం చేయబడింది. ఈ ఆలయం పూణేలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ ఆలయాలలో ఒకటి మరియు ప్రతిరోజూ వేలాది మంది భక్తులు వస్తారు.ఆలయం లోపల శంకర మహారాజ్ యొక్క పాలరాతి విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం జీవిత పరిమాణంలో ఉంటుంది మరియు శంకర మహారాజ్‌ను కూర్చున్న భంగిమలో చిత్రీకరిస్తుంది. విగ్రహం పువ్వులు మరియు ఇతర నైవేద్యాలతో అలంకరించబడింది.ఆలయం లోపల అనేక ఇతర దేవతల విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి, వీరిలో గణేషుడు, శివుడు మరియు విష్ణువు ఉన్నారు. ఆలయం ఒక పెద్ద ఆవరణంలో ఉంది, ఇందులో అనేక మందిరాలు మరియు పవిత్ర చెట్లు ఉన్నాయి.శంకర మహారాజ్ జయంతి మరియు గురు పూర్ణిమ వంటి అనేక పండుగలు ఆలయంలో జరుపుకుంటారు. ఈ పండుగల సమయంలో, ఆలయం రంగురంగుల లైట్లతో అలంకరించబడింది మరియు ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహించబడతాయి.శంకర మహారాజ్ ఆలయం హిందువులకు ముఖ్యమైన తీర్థయాత్ర కేంద్రం. ఆలయం భక్తులకు ప్రశాంతత మరియు ప్రశాంతత యొక్క ప్రదేశం.
24)నారాయణ్ మహరాజ్ కేద్గావ్
1885 మే 20వ తేదీన కర్ణాటకలోని బాగల్‌కోట్‌లో జన్మించిన శ్రీ సద్గురు నారాయణ్ మహరాజ్ బాల్యం కష్టాలు మరియు విపత్తులతో నిండి ఉంది. అతను చాలా చిన్న వయస్సులోనే తన తల్లిదండ్రులను కోల్పోయాడు మరియు ఎక్కువ లేదా తక్కువ తన అమ్మమ్మ ద్వారా చూసుకున్నాడు. కానీ కుటుంబ కలహాలు ప్రబలంగా మరియు నిజమైన శాంతి కోసం అతను తన ఇంటిని విడిచిపెట్టవలసి వచ్చింది.
అతను అరుదుగా ప్రయత్నించే మరియు కనుగొనే వాటిని వెతకడానికి అతను ఒక శివాలయంలో ఒంటరిగా ఉన్నాడు. దత్తాత్రేయ భగవానుడి పట్ల అతని “భక్తి” లేదా భక్తి అతనిని అనేక విపత్తుల నుండి రక్షించింది. అతను ధ్యానం కోసం ఒక శివాలయంలో ఒంటరిగా ఉన్న సమయంలో, ఒక పులి మహారాజ్‌కు ఎటువంటి హాని చేయకుండా ఆలయాన్ని సందర్శించేదని చెబుతారు.
జీవితంలో అతని బాధలు లార్డ్ దత్తాత్రేయపై అతని అవ్యక్త విశ్వాసాన్ని పెంచాయి. తన ప్రభువు దత్తాత్రేయుని యొక్క దైవిక దయతో అతను రక్షించబడిన అనేక ఇతర సంఘటనలు ఉన్నాయి. తరువాత ఒక సాధువు సూచనల ప్రకారం, అతను సుమారు 10 నెలల పాటు గంగాపూర్ వెళ్లి, ఆధ్యాత్మిక ఔన్నత్యాన్ని సాధించాడు.
అతను ఒక ప్రదేశం నుండి మరొక ప్రదేశానికి తిరుగుతూ పూణేకు సమీపంలోని కేద్గావ్-బెట్ అనే ప్రదేశానికి వచ్చి దాదాపు 4 హెక్టార్ల భూమిని స్వాధీనం చేసుకున్నాడు మరియు దత్తాత్రేయ భగవానుడి యొక్క గంభీరమైన దేవాలయాన్ని, భక్తుల కోసం ఒక పెద్ద ధర్మశాలను, మహారాజ్ కోసం సాధన స్థలం, ఒక శివాలయాన్ని నిర్మించాడు. అనేక కుటీరాలు. ఈ స్వయం సమృద్ధి టౌన్‌షిప్ పేదలకు ఉచిత ఆహారాన్ని పంపిణీ చేసింది మరియు అందరూ భగవంతుని భక్తిలో మునిగిపోయారు మరియు ఆధ్యాత్మిక ఆనందం ప్రవహిస్తోంది.
1942 నుండి, అతను తన ఆరోగ్యంతో తరచుగా సమస్యలను ఎదుర్కొన్నాడు మరియు మార్పు కోసం ఒటాక్‌మండ్‌కు వెళ్లాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. చివరగా అతను బెంగుళూరుకు వచ్చాడు, అక్కడ అతను మల్లికార్జునుడికి “అతి రుద్ర స్వాహాకార్” చేయాలనుకున్నాడు.
ఈ సందర్భంగా మైసూర్ రాష్ట్రం ఘనంగా ఏర్పాట్లు చేసింది మరియు దాదాపు 100,000 మంది ప్రజలు హాజరయ్యారు. మహా పూజానంతరం, అక్కడ ఉన్న భక్తులకు మంత్రం ఇచ్చి, తన గదికి విరమించుకుని పద్మాసనం (కమల భంగిమ)లో కూర్చుని, సెప్టెంబరు 3, 1945న భౌతిక కాయాన్ని విడిచిపెట్టాడు.
మహారాజ్ విస్తృత యాత్రికుడు మరియు వారణాసి, కేదార్‌నాథ్, బద్రీనాథ్, నేపాల్, ఓంకారేశ్వర్, మహాకాళేశ్వర్, రామేశ్వర్, మదురై, చిదంబరం, శివ కంచి, విష్ణు కంచి, తిరుపతి, రామకృష్ణ ఆశ్రమం, కలకత్తా, బెంగళూరు, మైసూర్, ద్వారక వంటి అనేక ప్రాంతాలకు ప్రయాణించారు. సోమనాథ్, డకోర్నాథ్, శ్రీ గోకర్ణ మహాబలేశ్వర్ మరియు నాగ్పూర్, మరియు కాంప్టి.
25)సమర్థ రామదాస
ఈ ఆలయం 17వ శతాబ్దానికి చెందిన శ్రీ సమర్థ రామదాసులకు అంకితం చేయబడింది. హిందూ మత గురువు మరియు కవి. ఆలయం సజ్జనగడ్ కొండపై ఉంది, ఇది కర్ణాటకలోని హిందూ పుణ్యక్షేత్రమైన హంపికి సమీపంలో ఉంది.
ఆలయం ముఖ మండపం, అంతరాలయం మరియు గర్భాలయం అనే మూడు ప్రధాన భాగాలుగా విభజించబడింది. ముఖ మండపం ప్రధాన ద్వారం. ఆలయం, ఇది శిల్పాలతో అలంకరించబడి ఉంది. అంతరాలయం మధ్య మందిరం, ఇక్కడ గర్భగుడి ఉంది. గర్భగుడిలో శ్రీ సమర్థ రామదాసుల విగ్రహం ఉంది.
ఆలయం చుట్టూ ఒక పెద్ద ప్రాకారం ఉంది. ప్రాకారంలో అనేక చిన్న ఆలయాలు మరియు మఠాలు ఉన్నాయి. ఆలయం వెనుక ఒక పెద్ద తటాకం ఉంది.
శ్రీ సమర్థ రామదాసు ఆలయం ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం. ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు. ఆలయంలో జరిగే ప్రధాన పండుగ శ్రీ రామనవమి. శ్రీ రామనవమి సందర్భంగా ఆలయంలో పది రోజుల పాటు ఉత్సవాలు జరుగుతాయి.
26)శ్రీదత్తమందిర్,సంగిలి
శ్రీ దత్త మందిర్, సంగిలి, ఔదంబర్, మహారాష్ట్రలోని ఒక ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయం. ఇది హిందూ మత గురువు శ్రీ దత్తాత్రేయుడికి అంకితం చేయబడింది. ఈ ఆలయం 14వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది మరియు ఇది ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రంగా పరిగణించబడుతుంది.
ఈ ఆలయం గర్భగుడిలో శ్రీ దత్తాత్రేయుడి విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం మూడు ముఖాలతో ఉంది, బ్రహ్మ, విష్ణు మరియు శివుడిని సూచిస్తుంది. దేవతను చుట్టుముడుతున్న నాలుగు కుక్కల విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి.
ఆలయం సంవత్సరం పొడవునా భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. ముఖ్యమైన పండుగలు గురు పూర్ణిమ మరియు దత్త జయంతి.
దత్త మందిర్‌కి చేరుకోవడం చాలా సులభం. ఆలయం సంగిలి పట్టణంలో ఉంది, ఇది రాష్ట్రంలోని ఇతర ప్రధాన నగరాలతో రోడ్డు మరియు రైలు మార్గాల ద్వారా బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.
ఆలయాన్ని సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం అక్టోబర్ నుండి మార్చి వరకు ఉంటుంది. ఈ సమయంలో వాతావరణం ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది మరియు పర్యాటకానికి అనుకూలంగా ఉంటుంది.
ఆలయాన్ని సందర్శించేటప్పుడు, భక్తులు సాంప్రదాయ దుస్తులు ధరించాలని సలహా ఇస్తారు. పురుషులు పంచె, కండువా ధరించాలి, మహిళలు చీరలు ధరించాలి.
ఆలయంలో ఫోటోగ్రఫీ అనుమతించబడుతుంది. అయితే, గర్భగుడి లోపల ఫోటోలు తీయడం నిషేధం.
దత్త మందిర్ ఆధ్యాత్మికంగా మరియు చారిత్రకంగా ముఖ్యమైన ప్రదేశం. ఇది శ్రీ దత్తాత్రేయుని భక్తులకు తప్పక సందర్శించవలసిన ప్రదేశం.
27)మహాలక్ష్మి దేవి
కొల్హాపూర్‌లోని మహాలక్ష్మి దేవి శక్తి పీఠం 18 అష్టాదశ శక్తి పీఠాలలో ఒకటి. ఇది భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని కొల్హాపూర్‌లో ఉంది. ఈ ఆలయం దేవత మహాలక్ష్మికి అంకితం చేయబడింది, ఆమె సంపద మరియు శ్రేయస్సు యొక్క హిందూ దేవత.
ఆలయం కొండపై ఉంది మరియు చాలా పురాతనమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది క్రీ.శ. 7వ శతాబ్దంలో చాళుక్య రాజులచే నిర్మించబడిందని నమ్ముతారు. ఆలయం శిల్పకళకు ప్రసిద్ధి చెందింది మరియు దాని క్లిష్టమైన శిల్పాలకు నిలయం.
ఆలయంలోని ప్రధాన విగ్రహం మహాలక్ష్మి దేవి. విగ్రహం నల్లటి బసాల్ట్ రాయితో తయారు చేయబడింది మరియు దేవతను కూర్చొన్న భంగిమలో చిత్రీకరిస్తుంది. ఆమె ఎనిమిది చేతులు కలిగి ఉంది, ప్రతి ఒక్కటి వివిధ ఆయుధాన్ని లేదా చిహ్నాన్ని కలిగి ఉంటుంది.
మహాలక్ష్మి దేవి శక్తి పీఠం చాలా పవిత్రమైన ప్రదేశంగా పరిగణించబడుతుంది. ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది భక్తులు దేవతను దర్శించుకోవడానికి ఆలయాన్ని సందర్శిస్తారు.
ఆలయానికి చేరుకోవడానికి సులభమైన మార్గం విమానం ద్వారా. కొల్హాపూర్‌లో విమానాశ్రయం ఉంది, ఇది భారతదేశంలోని ఇతర ప్రధాన నగరాలకు అనుసంధానించబడి ఉంది. ఆలయానికి రైలు లేదా రోడ్డు మార్గంలో కూడా చేరుకోవచ్చు.
28)నరసింహ సరస్వతి ఆలయం, నర్సోభవాడి
స్థానం: నర్సోభవాడి, కొల్హాపూర్, మహారాష్ట్ర
ప్రధాన దేవత: శ్రీ నరసింహ సరస్వతి (దత్తాత్రేయుని అవతారం)
ప్రాముఖ్యత:
ఈ ఆలయం 14వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది.
నరసింహ సరస్వతి 12 సంవత్సరాల పాటు ఇక్కడ నివసించినట్లు భావిస్తారు.
ఈ ఆలయం హిందువులకు ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం.
ఆలయ నిర్మాణం:
ఈ ఆలయం ద్రావిడ శైలిలో నిర్మించబడింది.
గర్భాలయంలో శ్రీ నరసింహ సరస్వతి విగ్రహం ఉంది.
ఆలయ ప్రాంగణంలో యోగానంద సరస్వతి, శ్రీపాద శ్రీవల్లభ, శ్రీ గురుచరణ, శ్రీ పాండురంగ మొదలైన దేవతల విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి.
పండుగలు:
ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం నరసింహ సరస్వతి జయంతి, గురు పౌర్ణమి, దత్తాత్రేయ జయంతి వంటి పండుగలు జరుపుకుంటారు.
దర్శన సమయం:
ఉదయం 6:00 గంటల నుండి మధ్యాహ్నం 12:30 గంటల వరకు
సాయంత్రం 3:00 గంటల నుండి రాత్రి 9:00 గంటల వరకు
ఎలా చేరుకోవాలి:
కొల్హాపూర్ నుండి బస్సు లేదా టాక్సీ ద్వారా నర్సోభవాడి చేరుకోవచ్చు.
కొల్హాపూర్ రైల్వే స్టేషన్ నుండి నర్సోభవాడికి దూరం 50 కిలోమీటర్లు.
వసతి:
నర్సోభవాడిలో అనేక హోటళ్లు మరియు ధర్మశాలలు ఉన్నాయి.
ఫోన్ నంబర్: +91 231 269 2244
నీటి సదుపాయాలు: ఆలయ ప్రాంగణంలో తాగునీటి సౌకర్యం ఉంది.
ఆహారం: ఆలయ ప్రాంగణంలో భోజనశాలలు ఉన్నాయి.
సమీప పర్యాటక ప్రదేశాలు:
కొల్హాపూర్ మహాలక్ష్మి ఆలయం
జోయిడాదేవి ఆలయం
పంచగంగ గھاట్
అంబోలి ఘాట్
చిట్కాలు:
ఆలయానికి వెళ్లేటప్పుడు సుఖమైన దుస్తులు ధరించండి.
ఆలయ ప్రాంగణంలో ఫోటోగ్రఫీ అనుమతించబడుతుంది.
ఆలయంలో దర్శనం కోసం ఎటువంటి రుసుము లేదు.
నరసింహ సరస్వతి ఆలయం ఒక అందమైన మరియు పవిత్రమైన ఆలయం. ఈ ఆలయాన్ని సందర్శించడం ద్వారా మీకు మానసిక ప్రశాంతత లభిస్తుంది.
29)గాణగాపురం దత్త మందిరం
శ్రీ క్షేత్ర గాణగాపురం అనేది కర్ణాటకలోని గుల్బర్గా జిల్లాలోని అఫ్జల్‌పూర్ తాలూకాలో భీమా నది ఒడ్డున ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం. ఇది హిందూ దేవుడు దత్తాత్రేయుడికి అంకితం చేయబడింది. ఈ దేవాలయం 14వ శతాబ్దంలో శ్రీ నరసింహ సరస్వతి స్వామిచే స్థాపించబడింది. , దత్తాత్రేయుడి అవతారం.
గాణగాపురం దత్త మందిరం దక్షిణ భారతదేశంలోని ప్రసిద్ధ దేవాలయాలలో ఒకటి. ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది భక్తులు ఈ దేవాలయాన్ని సందర్శిస్తారు. దేవాలయం లోని ప్రధాన దేవత దత్తాత్రేయుడి విగ్రహం. విగ్రహం మూడు తలలతో ఉంటుంది, బ్రహ్మ, విష్ణు మరియు శివుడిని సూచిస్తుంది.
దేవాలయంలో అనేక ఇతర దేవతల విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి, వీటిలో గణేష్, హనుమాన్ మరియు శివుడు ఉన్నారు. దేవాలయం చుట్టూ అనేక మఠాలు మరియు ఆశ్రమాలు ఉన్నాయి.
గాణగాపురం దత్త మందిరం ఒక ముఖ్యమైన మతపరమైన మరియు సాంస్కృతిక కేంద్రం. దేవాలయం అనేక పండుగలకు నిలయం, వీటిలో దత్త జయంతి మరియు గురు పూర్ణిమ ముఖ్యమైనవి.
